13 december 2018

Kamp C richt zich specifiek op de verduurzaming en innovatie van de bebouwde omgeving. De bouwsector is op dit moment echt nog een toonbeeld van de lineaire economie van take, make and dispose waarbij veel grondstoffen worden verbruikt en veel afval wordt geproduceerd. Ook is de bouwwereld erg traditioneel in denk- als in werkwijze. Om de bouwsector aan de hand mee te nemen in de transitie naar een duurzame samenleving hebben wij bij Kamp C het Circulair Bouwen ontwikkeld, een integrale visie op de toekomst van verduurzaming en innovatie van de bebouwde omgeving die rust op zeven pijlers.
Circulair Bouwen
Het Circulair Bouwen is vooral een vertaling naar de bouwwereld van de principes van de circulaire economie. Het gaat daarbij enerzijds om het zo lang en zo hoogwaardig mogelijk in de cirkel houden van producten, componenten en materialen. Dat is de circulaire kant van de circulaire economie. Anderzijds gaat het ook om het veranderen van de werkwijzen in de bouw zodanig dat het voor alle partijen financieel-economisch aantrekkelijk wordt om circulariteit na te streven. Dat is de economische kant van de circulaire economie. De zeven pijlers van het Circulair Bouwen zijn in het kort:
• Circulaire materialen: het gebruik van zuivere technische materialen met als doel deze zo lang en hoogwaardig mogelijk in de cirkel te houden en het gebruik van nagroeibare of bio-based materialen in de bouw.
• Circulair ontwerpen: gebouwen en componenten zodanig ontwikkelen dat ze hergebruikt kunnen worden of dat ze zonder veel inspanning een andere functie of toepassing kunnen krijgen. Het gaat om zaken als modulair ontwerpen, demontabele en remontabele componenten en veranderingsgericht ontwerpen en bouwen.
• Circulair aanbesteden: het aanbesteden van een gebouw niet meer primair op prijs en een dichtgetimmerd pakket van eisen, maar op ambitie en kwaliteit, tegen een vooraf afgesproken budget, waarbij de markt wordt uitgedaagd om samen te werken en een consortium te vormen om deze ambitie waar te maken.
• Circulaire businessmodellen: gebouwcomponenten als een dienst aanbieden waarbij de producent van de bouwcomponenten eigenaar blijft en daarmee verantwoordelijk is voor het energieverbruik en het onderhoud. Het gevolg daarvan is dat het produceren van kwalitatief hoogwaardige en duurzame componenten in het belang van de producent zelf is.
• Circulaire financiën: hier kan gedacht worden aan financiële instellingen die producenten in eerste instantie financieren om een circulair businessmodel mogelijk te maken, maar waarbij de producent verantwoordelijk blijft voor de terugname en de restwaarde. Dat kan gefinancierd worden met behulp van innovatieve financieringsvormen buiten de traditionele banken om, zoals crowdfunding of het inzetten van particulier spaargeld in duurzame projecten met een gegarandeerd rendement.
• Circulair werken: de manier waarop we optimaal werken heeft een grote impact op hoe we kantoorgebouwen ontwerpen en inrichten. In plaats van afgesloten eenheden krijg je een open en dynamische werkomgeving waar medewerkers van verschillende bedrijven met elkaar samenwerken en daarbij ondersteund worden door tal van (hightech)faciliteiten en organisatievormen. In plaats van het klassiek huren van een kantoorruimte gaan bedrijven steeds vaker een werkomgeving als dienst afnemen.
• Circulaire gebiedsontwikkeling: deze pijler overstijgt het niveau van het gebouw. Het gaat om het afstemmen van gebouwen en hun functies op elkaar, zodat er een circulair ecosysteem ontstaat waarbij rest-, energie- en materiaalstromen op elkaar afgestemd worden en bijvoorbeeld het afval van de een gebruikt kan worden als de grondstof voor de ander.
Op de foto staat het model van het circulair bouwen afgebeeld.
De grote disruptie
Het circulair bouwen is de grote disruptie die momenteel gaande is voor de bouwsector. Wij van Kamp C zijn zelf niet de experts op al deze zeven pijlers van het circulair bouwen. Wij zien onszelf meer als een katalysator en een aanjager van het circulair bouwen en niet als een expertisecentrum. We hebben een traject opgestart om die benodigde externe expertise te gaan betrekken en aan ons te koppelen om het circulair bouwen te gaan realiseren en te demonstreren hier op Kamp C. Dat wordt echt een showcase van het circulair bouwen. We pakken per topic de grootste experts uit Vlaanderen en Nederland en die laten we ons aan het handje meenemen. En daar leren wij van, maar niet alleen wij. Het is vooral de bedoeling dat de traditionele Vlaamse bouwsector ervan gaat leren. Die moet ook gaan meedoen. Dan gaan ze daarna hopelijk inzien dat het circulair bouwen de toekomst is en dat ze hun huidige businessmodel en werkwijze moeten aanpassen om ervan te profiteren en niet het slachtoffer te worden doordat ze op de oude manier doorgaan. Want anders wordt de Vlaamse bouwmarkt overspoeld door creatieve start-ups en buitenlandse bouwbedrijven die wel hebben geïnnoveerd.