TOTEM-tool informeert bouwsector over milieu-impact van materialen

15 maart 2018 door Pantarein Publishing

aangekochtshutterstock_524061148.jpg

De materiaalimpact van verschillende bouwoplossingen objectief vergelijken? Met de gloednieuwe TOTEM-tool is dat voortaan mogelijk. “Wat is het duurzaamst: bouwen met een betonnen of een stalen structuur? TOTEM beantwoordt die vraag eindelijk op een objectieve manier”, getuigt Koen Feyaerts van VK Architects & Engineers.

Wereldwijd verbruikt de bouwsector 40 tot 50 procent van alle grondstoffen. Het materiaalgebruik is goed voor 10 tot 30 procent van de totale milieu-impact van een gebouw. Om architecten, projectontwikkelaars en aannemers te helpen duurzame keuzes te maken, werkten de drie Belgische gewesten de TOTEM-tool uit: Tool to Optimise the Total Environmental impact of Materials.De OVAM, Leefmilieu Brussel en de Service Public de Wallonie stelden de tool eind februari voor tijdens Batibouw.

Objectief en uniform

Met TOTEM heeft de bouwsector eindelijk een instrument in handen om de milieuprestaties van gebouwelementen of gebouwen te vergelijken en, uiteindelijk, te verbeteren. Koen Feyaerts, project engineer bij VK Architects & Engineers, is alvast opgetogen over de nieuwe rekenmodule. “Vroeger tastten we vaak in het duister over de milieu-impact en de duurzaamheid van bouwmaterialen. Zo was het zeer moeilijk om te achterhalen wat nu het duurzaamst is: bouwen met een betonnen of een stalen structuur. In vakpublicaties en -artikels liepen de meningen sterk uiteen. Met de TOTEM-tool kunnen we dat soort vragen nu eindelijk op een objectieve en uniforme manier beantwoorden.”

Bij VK Architects & Engineers vertrouwen ze al vanaf de prille ontwerpfase van een gebouw op de tool. “Onze architecten kijken bij elk nieuw ontwerp wat de duurzaamste keuzes zijn. Als we bijvoorbeeld een vloer ontwerpen, inclusief isolatie, afwerking enzovoort, kunnen we de verschillende materiaalopties voor elk onderdeel in de TOTEM-tool vergelijken. In no time weten we zo hoe we de duurzaamste keuzes kunnen maken. Bovendien berekent de tool de totale milieukost heel accuraat, in euro per vierkante meter.”

Gehele levenscyclus

In elke fase van zijn levenscyclus (ontginning, transport, productie …) verbruikt een gebouw of gebouwelement hulpbronnen. De uitstoot die daarbij ontstaat, heeft een impact op het milieu. Daarom beoordeelt TOTEM alle fases in die levenscyclus afzonderlijk. “Als gebruiker kan je die duurzaamheidsverschillen per fase heel precies bekijken”, vertelt Koen Feyaerts. “De tool maakt gebruik van zeventien criteria, zoals verzuring, klimaatverandering, uitputting grondstoffen en fijnstofvorming, om de uiteindelijke milieuscore te bepalen.”

Iedereen in de bouwsector kan de TOTEM-tool gratis gebruiken, net als de geïnteresseerde particulier. Een ingewikkelde handleiding is niet nodig. “We hebben bij VK Architects & Engineers de bètaversie uitgetest zonder gebruiksaanwijzing. Na een uurtje experimenteren vonden we vlot onze weg in de tool.”

TOTEM kan zowel voor particuliere woningen als kantoorgebouwen gebruikt worden. Ook bij renovatie of uitbreiding van een gebouw komt de tool van pas, omdat hij ook afzonderlijke gebouwelementen analyseert. Aangezien het een online tool is, kunnen gebruikers volop informatie met elkaar uitwisselen. Koen Feyaerts: “Stel dat je binnen je architectenbureau steeds dezelfde basisopbouw gebruikt bij een ontwerp. Dat basisontwerp kun je online uploaden in TOTEM, zodat alle medewerkers van het kantoor er snel toegang toe hebben.”

Product in ontwikkeling

TOTEM is geen afgewerkt, statisch product: elke dag worden nieuwe materialen en gebruiksopties toegevoegd. “Dat is belangrijk”, benadrukt Koen Feyaerts. “Door de materiaalsoorten op gezette tijd bij te werken, blijft de tool actueel.” Op termijn wordt TOTEM gekoppeld aan de federale EPD-databank (Environmental Product Declaration). “Op die manier kunnen we binnenkort ook de impact van installaties, zoals warmtepompen, via de tool vergelijken.”

Ook aan het gebruiksgemak wordt nog volop gesleuteld. “Van de ontwikkelaars hoorden we dat het tegen het einde van dit jaar mogelijk zal zijn om een 3D-file uit ons tekenprogramma in te laden in de tool. Zo zouden we de duurzaamste materiaalkeuzes voor een compleet gebouw in een kwartiertje kunnen berekenen.”

De drie gewesten organiseren binnenkort informatiesessies voor de bouwsector om kennis te maken met de rekenmodule.

www.totem-building.be

Labels:

  • The Exploded View: een revolutionaire samenwerking tussen bouw en landbouw

    In de landbouw bestaan er al heel wat biobased materialen, maar ze worden nog niet allemaal gebruikt op bouwwerven. Wist je bijvoorbeeld al dat je met grasvezel kunt isoleren? Of dat je keukenkastjes kan maken van paprikastelen? Stof tot nadenken dus voor landbouwers en bouwprofessionals over hoe ze de handen in elkaar kunnen slaan voor het huis van de toekomst.

    Lees meer
  • Binnenkort opent The Exploded View op Kamp C

    Op 13 maart kon de pers op Kamp C in Westerlo kennismaken met The Exploded View Beyond Building, een tentoonstelling in de vorm van een levensgroot huis. Samen met lokale partners geeft Kamp C met deze demonstratiewoning een frisse kijk op alles wat duurzaam bouwen is: creatief, modern, en zelfs vóór de afwerking al indrukwekkend.

    Lees meer
  • Sluit je aan bij het netwerk van Kamp C: word gids / storyteller

    Ben jij gebeten door biobased en circulair bouwen? Sluit je dan aan bij het netwerk van Kamp C. Word gids/storyteller bij Kamp C en vertel het verhaal aan onze bezoekers. Onze duurzaamheidsexperten ontvangen je met open armen en delen graag hun kennis en contacten met jou. Zo sta jij al een stap dichter bij biobased en circulair bouwen.

    Lees meer
  • Voortaan één digitaal woon- en energieloket voor alle inwoners van de Kempen

    Alle Kempense steden en gemeenten bundelen hun informatie en hun ondersteuningsaanbod over wonen, energie en duurzaam bouwen of verbouwen voortaan op één overzichtelijke website: www.duurzaamwonen.be. Het digitale loket is een initiatief van Kamp C (het provinciaal centrum voor duurzaamheid en innovatie in de bouw), IOK (de intercommunale ontwikkelingsmaatschappij voor de Kempen), RiT (regio in transitie) en de Kempense energiehuizen. Het online platform biedt de gebruikers niet alleen objectieve informatie op maat van iedere stad of gemeente, ze kunnen online ook vragen stellen die door de medewerkers worden beantwoord. Het initiatief is in Vlaanderen enig in zijn soort.

    Lees meer
  • Lierse houtbouwer zal Exploded View opbouwen op Kamp C

    Vanaf maart wordt The Exploded View Beyond Building opgebouwd op Kamp C. SIDATI, een houtbouwer uit Lier, heeft de demowoning uit biobased materialen mee gedemonteerd in Almere en zal het gebouw weer opbouwen op Kamp C in 2023. Ze werken voor de eerste keer mee aan een project dat honderd procent circulair is. We spraken met zaakvoerder Claire Dewispelaere en David Siebens.

    Lees meer
  • Tips om te besparen op je waterverbruik

    Wist je dat een Belg gemiddeld 95 liter water per dag verbruikt? Door de droogte moeten we allemaal zuiniger omspringen met water. Maar hoe doe je dat? Door enkele eenvoudige tips kun je besparen op je waterverbruik.

    Lees meer
  • Wat betekent condens aan de buitenzijden van je ramen?

    Wist je dat condens aan de buitenkant van je ramen een goed teken is? Dit wil zeggen dat het glas goed geïsoleerd is en dat de warmte binnen blijft. Architect Dirk Verbeeck van Kamp C legt uit.

    Lees meer
  • Zo voorkom je oververhitting van je woning

    Ken je dit fenomeen? Een prachtige, warme, zonnige dag: gaan fietsen, buiten spelen, buiten eten … uiteindelijk kom je moe maar voldaan terug naar binnen en kun je lekker gaan slapen. En dan komt de domper op de feestvreugde van de dag: binnen is het een ‘sauna’, zelfs een koude douche helpt maar tijdelijk en ’s nachts kan je de slaap niet vatten omdat je die warmte maar niet buiten krijgt. Dit fenomeen noemen we oververhitting. Net zoals een lichaam oververhit kan geraken door bijvoorbeeld te lang in de zon te zitten, kan dit ook gebeuren met onze gebouwen, waaronder dus ook onze woningen. Echter zijn er heel wat zaken waar we rekening mee kunnen houden om deze oververhitting zoveel mogelijk te vermijden en als het echt niet anders kan op zijn minst toch kunnen “genezen”… .

    Officieel spreekt men van oververhitting als de temperatuur in je woning 25 °C of meer bedraagt, zeker als dit regelmatig en meerdere dagen op een rij gebeurt. Maar iedere persoon is anders, dus voor sommigen kan 22 °C of 23°C al genoeg zijn om het oncomfortabel warm te hebben. Met de zomer in het vooruitzicht geeft onze adviseur An enkele tips.

    Lees meer
  • Duitse ambassadeur bezoekt Kamp C uit interesse voor 3D-printen in de bouw

    Vandaag bezocht de heer Martin Kotthaus, de ambassadeur van de Bondsrepubliek Duitsland in ons land, Kamp C. Net als Kamp C stimuleert de Duitse overheid de samenwerking tussen het bedrijfsleven en het onderwijs om innovaties in de bouw sneller ingang te doen vinden.

    Lees meer
  • Droogte Vlaanderen: klimaatbestendig bouwen

    Droge zomers maken meer en meer duidelijk dat water een kostbaar goed is. Ben je aan het bouwen of renoveren? Dat is hét moment om stil te staan bij duurzaam watergebruik. An De Vriendt, architect en adviseur duurzaam bouwen bij Kamp C, geeft raad.

    Lees meer
Sluiten