15 maart 2018
3D-printen in de bouw is wereldwijd in opmars. Maar Vlaanderen kan nog een duwtje in de rug gebruiken. Daarom verwelkomt Kamp C later dit jaar een 3D-printer waarmee bedrijven, onderzoeks- en onderwijsinstellingen eigenhandig kunnen experimenteren.
3D-printen versneld invoeren in de Vlaamse bouwsector, dat is het doel van het project C3PO (Co-creatie: 3D-printen met Ondernemingen). Concreet laat Kamp C 3D-printinfrastructuur installeren op zijn site in Westerlo. Zowel bouwbedrijven als onderwijs- en onderzoeksinstellingen zullen daarmee kunnen experimenteren. Kai Van Bulck, expert innovatie bij Kamp C: “Onlangs hebben we het bestek voor de printer uitgestuurd naar vier leveranciers. Omdat het om een heel specifiek apparaat gaat, hebben we de voorbije zes maanden samen met onze partners de markt gescand op beschikbare technieken, machines en leveranciers. Het was belangrijk om geen techniek uit te sluiten in onze aanbesteding en om alle relevante actoren in kaart te brengen. Eind maart, begin april beslissen we wie de infrastructuur zal leveren. Begin september wordt de machine geïnstalleerd.”
Onderzoek
In de eerste plaats zullen de verschillende projectpartners de infrastructuur gebruiken. “De bouwbedrijven Van Roey, Beneens, en ETIB nv/CONCRETE HOUSE bekijken hoe ze de printer kunnen integreren in hun processen. De UGent doet onderzoek naar materiaal: welke materiaaleigenschappen kunnen beter? Hoe kunnen we bepaalde elementen printen door het materiaal aan te passen? Thomas More vertaalt het proces dat we op Kamp C doormaken naar het leerplan van de richting Ontwerp- en Productietechnologie. De studenten zullen mee onderzoek kunnen voeren. Partner Trias Architecten is intussen bezig met het eerste voorontwerp van een huis dat we willen printen. En ViCre staat in voor de procesbegeleiding.”
Inspiratie in het buitenland
C3PO moet een stevige impuls geven aan 3D-printen in de bouw. De KU Leuven en UGent doen al onderzoek op kleine schaal, maar in Vlaanderen worden nog geen noemenswaardige structuren geprint die voor de bouw gebruikt kunnen worden. Daarom steken de experts van Kamp C geregeld hun licht op in het buitenland. Kai Van Bulck: “In januari bezochten we met de C3PO-partners de start-up XtreeE in Frankrijk. Het team printte een 4 meter hoge pilaar met een unieke vorm. De grootste uitdaging was niet het ontwerp of het printen, maar de wetgeving. Om de structurele sterkte van een stuk beton te berekenen, worden bepaalde methodes gebruikt. Die kun je niet overnemen bij een geprint stuk. Daar bestaat nog geen berekening voor. XtreeE heeft dat opgelost door de buitenkant van de pilaar te printen en daar beton in te storten. In Vlaanderen gaan we ook tegen dat probleem aanlopen, maar onderzoekscentrum WTCB heeft al aangegeven dat het mee op zoek wil naar een oplossing.”
Wereldprimeur
Bij onze noorderburen is de Technische Universiteit Eindhoven koploper in 3D-printen. Samen met verschillende partners slaagden ze erin een betonnen fietsbrug te printen – een wereldprimeur. De brug werd in oktober vorig jaar geïnstalleerd in het Brabantse Gemert. Nu richt de universiteit haar blik op het printen van een heus gebouw, de Vergaderfabriek. Het wordt het eerste geprinte gebouw in Europa met een zero footprint.
Ook materialenproducent Sika is een speler om in de gaten te houden. “De multinational staat heel ver met het onderzoek naar geschikt materiaal om te printen”, weet Kai Van Bulck. “Ze hebben al hun eigen mortel en enkele binders ontwikkeld. Sika wordt waarschijnlijk het eerste bedrijf dat op grote schaal met betonprinten kan uitpakken.”
Dit artikel is onderdeel van het C3PO-project. Vanuit het EFRO-project C3PO (‘Co-creatie: 3D-Printen met Ondernemingen’) kunnen de partners rekenen op 668.320 euro steun van Europa. Het project past in de GTI Kempen (GTI staat voor Gerichte Territoriale Investering, een geïntegreerde strategie voor een bepaald gebied, waarbij verschillende Europese fondsen en programma’s worden gebundeld).
