30 november 2021
In oktober vonden de inspiratiedagen “De toekomst van 3D-printen in de bouw” plaats. Tijdens het panelgesprek had de bouwsector heel wat vragen voor de experten. We bundelden de belangrijkste vragen en antwoorden.
Wat is het effect van weersinvloeden op geprinte elementen?
Dit is gelijkaardig aan klassieke betonnen elementen die blootstaan aan weerselementen. Op gevelelementen zouden we bijvoorbeeld aanraden om een coating aan te brengen om de grote poriën af te sluiten. Zo is dat in de geprinte woning op Kamp C ook uitgevoerd.
Is er een verschil in treksterkte – tussen de lagen en in lengterichting?
De zogenaamde “interlayer bonding” is inderdaad iets dat nauwkeurig gemonitord moet worden en dat erg afhangt van het gebruikte materiaal, de omstandigheden en vooral ook van de “time gap”. Als de omstandigheden juist zijn is het perfect mogelijk om een monoliet materiaal te printen waarvan de sterkte eigenschappen dus onafhankelijk zijn van de belastingsrichting.
Hoe zit het met het esthetisch aspect: kan je terwijl je aan het printen bent, de zijkanten ineens gladstrijken?
Daar bestaan inderdaad mogelijkheden om aan de extrusiekop “flappen” te bevestigen die de print onmiddellijk gladstrijken. Deze systemen worden ook met de dag performanter. Op Kamp C hebben we voor onze woning besloten om onze focus hier niet op te leggen, bovendien vonden wij het gelaagde effect mooi omdat het aantoont hoe het gebouw tot stand is gekomen.
Naast deze flappen zijn er bijvoorbeeld ook softwarematige mogelijkheden om de laagjes licht te laten verspringen ten opzicht van elkaar zodat er allerhande patronen gecreëerd kunnen worden.
Hoe borg je de kwaliteit van eerste laag tot laatste?
Sensoren in de pompinstallatie meten continu de viscositeit van het mengsel. Er worden zeer veel teststukken geprint (analoog aan de stalen die worden genomen bij klassiek beton alleen hoger in aantal), deze geven voldoende garantie over de kwaliteit van de gehele print.
Wordt er ook buiten Europa hard ingezet op 3D-printen in de bouw?
C3PO en KIEM waren de eerste projecten rond 3D-printen in de bouw in Vlaanderen en België. Cobod, een Deense leverancier van 3D-printers, ziet de grootste groei in de Verenigde Staten (VS). Zij hebben het afgelopen jaar hun eerste printer geleverd aan de Verenigde Staten. Er kwamen onmiddellijk bestellingen bij waardoor ze zelfs een lokale hub in de VS hebben geopend. Wereldwijd gezien zit de meeste kennis, ontwikkeling en R&D in: België, Nederland, Denemarken, Frankrijk, Duitsland.
Welke software is het meest geschikt om te 3D-printen?
In de bouw wordt Revit veel gebruikt om constructies uit te tekenen, Rhino en Grashopper zijn veel gebruikte softwareprogramma’s om de output uit deze programma’s als input te gebruiken voor slicing programma’s.
Is er al een visie rond 3D-printen in de bouw bij architecten? Hoe zit het met scholing?
Er is meer en meer interesse vanuit de architectuurwereld, maar er is nog maar weinig voeling met de techniek. Men weet niet goed wat kan en vooral ook wat niet kan. De aanwezige experten gaven ook meermaals aan dat het printen van constructieve elementen een volledig andere ontwerpaanpak vergt dan een conventioneel ontwerp. Het is weinig efficiënt een ontwerp te maken en vervolgens te gaan onderzoeken hoe dit geprint kan worden, er moet vanaf het begin rekening worden gehouden met de printbaarheid.
Heb je vragen over 3D-betonprinten? Bekijk de webpagina van het project KIEM of mail naar info@kampc.be.
