Circulair Bouwen

13 december 2018 door Diana Grasso

Icoontjes.png

Om de bouwsector mee te nemen in de transitie naar een duurzame samenleving heeft Kamp C een integrale visie rond circulair bouwen ontwikkeld: zeven pijlers tonen hoe we de bebouwde omgeving verregaand kunnen verduurzamen en innoveren.

Circulair bouwen vertaalt de principes van de circulaire economie naar de bouwwereld. Het gaat er enerzijds om producten, componenten en materialen zo lang en zo hoogwaardig mogelijk in de cirkel te houden. Dat is de circulaire kant van de circulaire economie. Anderzijds gaat het om het veranderen van de werkwijzen in de bouw, zodat het voor alle partijen financieel-economisch aantrekkelijk wordt om circulariteit na te streven. Dat is de economische kant van de circulaire economie.

7 pijlers van circulair bouwen

De zeven pijlers van circulair bouwen in het kort:

Circulaire materialen: het gebruik van zuivere technische materialen (met als doel ze zo lang en hoogwaardig mogelijk in de cirkel te houden) en het gebruik van nagroeibare (‘teeltbare’) of bio-based materialen in de bouw.

Circulair ontwerpen: gebouwen en componenten zodanig ontwikkelen dat ze hergebruikt kunnen worden of dat ze zonder veel inspanning een andere functie of toepassing kunnen krijgen. Het gaat om zaken als modulair ontwerpen, demontabele en remontabele componenten en veranderingsgericht ontwerpen en bouwen.

Circulair aanbesteden: het aanbesteden van een gebouw niet meer primair op basis van prijs en een dichtgetimmerd pakket van eisen, maar op basis van ambitie en kwaliteit, tegen een vooraf afgesproken budget, waarbij de markt wordt uitgedaagd om samen te werken en een consortium te vormen om deze ambitie waar te maken.

Circulaire businessmodellen: gebouwcomponenten als een dienst aanbieden waarbij de producent van de bouwcomponenten eigenaar blijft en daarmee verantwoordelijk is voor het energieverbruik en het onderhoud. Het gevolg is dat het produceren van kwalitatief hoogwaardige en duurzame componenten in het belang van de producent zelf is.

Circulaire financiën: hier kan gedacht worden aan financiële instellingen die producenten in eerste instantie financieren om een circulair businessmodel mogelijk te maken, maar waarbij de producent verantwoordelijk blijft voor de terugname en de restwaarde. Dat kan gefinancierd worden met behulp van innovatieve financieringsvormen buiten de traditionele banken om, zoals crowdfunding of het inzetten van particulier spaargeld in duurzame projecten met een gegarandeerd rendement.

Circulair werken: de manier waarop we optimaal werken heeft een grote impact op hoe we kantoorgebouwen ontwerpen en inrichten. In plaats van afgesloten eenheden krijg je een open en dynamische werkomgeving waar medewerkers van verschillende bedrijven met elkaar samenwerken en daarbij ondersteund worden door tal van (hightech)faciliteiten en organisatievormen. In plaats van het klassieke huren van een kantoorruimte gaan bedrijven steeds vaker een werkomgeving als dienst afnemen.

Circulaire gebiedsontwikkeling: deze pijler overstijgt het niveau van het gebouw. Het gaat om het afstemmen van gebouwen en hun functies op elkaar, zodat er een circulair ecosysteem ontstaat waarbij rest-, energie- en materiaalstromen op elkaar afgestemd worden en bijvoorbeeld het afval van de een gebruikt kan worden als de grondstof voor de ander.

Op de foto staat het model van het circulair bouwen afgebeeld.

De grote disruptie

Circulair bouwen is de grote disruptie die momenteel gaande is voor de bouwsector. Kamp C is zelf geen expert in alle zeven pijlers van circulair bouwen. Wij zien onszelf meer als een katalysator en een aanjager van het circulair bouwen, eerder dan als een expertisecentrum. We hebben een traject opgestart om de nodige externe expertise te betrekken en aan ons te koppelen om het circulair bouwen te realiseren en te demonstreren op Kamp C. Het wordt een showcase van circulair bouwen.

Kamp C betrekt per topic de grootste experts uit Vlaanderen en Nederland. Die nemen ons aan het handje mee. En daar leren wij van, maar niet alleen wij. Het is vooral de bedoeling dat de traditionele Vlaamse bouwsector ervan leert en inziet dat circulair bouwen de toekomst is. Om die boot niet te missen, moeten ze hun businessmodel en werkwijze aanpassen. Zo niet vrees ik dat de Vlaamse bouwmarkt overspoeld zal worden door creatieve start-ups en buitenlandse bouwbedrijven die wel hebben geïnnoveerd.

Labels:

  • Kamp C blikt terug op projecten

    Kamp C werkte mee aan heel wat projecten. We blikken terug op de belangrijkste verwezenlijkingen uit 2022.

    Lees meer
  • Evolutie naar het circulair economisch model volgens Chris Van de Voorde van JUUNOO

    Sofie Torfs van Kamp C sprak met Chris Van de Voorde, zaakvoerder van JUUNOO over zijn visie op het circulair economisch model. In ’t Centrum werden circulaire wanden gebruikt van JUUNOO.

    Lees meer
  • Het verhaal achter de circulaire wanden in ’t Centrum: JUUNOO

    Het kantoorgebouw ’t Centrum is zo goed als 100 procent circulair, ook de wanden. Voor de wanden deed de aannemer een beroep op JUUNOO. De circulaire filosofie zit in het DNA van het bedrijf. Zaakvoerder Chris Van de Voorde geeft meer inzichten in een interview.

    Lees meer
  • Voortaan één digitaal woon- en energieloket voor alle inwoners van de Kempen

    Alle Kempense steden en gemeenten bundelen hun informatie en hun ondersteuningsaanbod over wonen, energie en duurzaam bouwen of verbouwen voortaan op één overzichtelijke website: www.duurzaamwonen.be. Het digitale loket is een initiatief van Kamp C (het provinciaal centrum voor duurzaamheid en innovatie in de bouw), IOK (de intercommunale ontwikkelingsmaatschappij voor de Kempen), RiT (regio in transitie) en de Kempense energiehuizen. Het online platform biedt de gebruikers niet alleen objectieve informatie op maat van iedere stad of gemeente, ze kunnen online ook vragen stellen die door de medewerkers worden beantwoord. Het initiatief is in Vlaanderen enig in zijn soort.

    Lees meer
  • Lierse houtbouwer zal Exploded View opbouwen op Kamp C

    Vanaf maart wordt The Exploded View Beyond Building opgebouwd op Kamp C. SIDATI, een houtbouwer uit Lier, heeft de demowoning uit biobased materialen mee gedemonteerd in Almere en zal het gebouw weer opbouwen op Kamp C in 2023. Ze werken voor de eerste keer mee aan een project dat honderd procent circulair is. We spraken met zaakvoerder Claire Dewispelaere en David Siebens.

    Lees meer
  • Sarah kijkt uit naar de komst van The Exploded View Beyond Building op Kamp C

    Binnenkort verhuist de tentoonstelling The Exploded View Beyond Building van Floriade Expo in Almere naar Kamp C. Sarah Verbeeck, projectverantwoordelijke, licht toe.

    Lees meer
  • Bouwen aan een digitale toekomst

    Kamp C volgt als centrum voor duurzaam bouwen en innovatie in de bouw de trends in de bouwsector nauwgezet op. Dat de sector voor heel wat evoluties en uitdagingen staat, is voor iedereen duidelijk. Innovatie dringt zich op bij alle bedrijven in de bouw, zowel bij kleine als grote ondernemers. Niki Cauberg is hoofdadviseur van de afdeling Digital Construction van het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf (WTCB) en deelt graag met ons zijn inzichten over één van deze tendensen; de digitale en industriële evolutie die de bouwsector op dit moment doormaakt.

    Lees meer
  • Kamp C zet circulair Vlaanderen op de kaart

    Wat is er zo uniek aan circulair bouwen? En hoe slaagt ’t Centrum erin om als eerste circulair gebouw van Vlaanderen de bakens te verzetten? Vijf experts lichten toe.

    Lees meer
  • Exploded View Beyond Building verhuist van Floriade Expo naar Kamp C

    Kamp C bezocht de wereldtuinbouwtentoonstelling Floriade Expo 2022 in het Nederlandse Almere. Het was een inspirerende uitstap voor organisaties met interesse in duurzaam en biobased bouwen.

    Lees meer
  • De technologische innovaties van drie jaar 3D-betonprinten

    Sinds 2019 onderzoeken en experimenteren enkele bouwbedrijven (Etib/Concrete House, Beneens en Van Roey) en studenten van Thomas More met een 3D-betonprinter op Kamp C. In 2020 printten ze een demowoning in het kader van het project C3PO. Nu, drie jaar later, is 3D-printen een vast onderdeel geworden in de bacheloropleiding Bouw. Het printproces en de software ondergingen heel wat innovatieve transformaties. Nu bekijken we via het project KIEM welke barrières nog moeten overwonnen worden opdat bedrijven deze technologie in hun bedrijfsproces zullen opnemen om zo tot marktintroductie te komen. Axel Boons, 3D manager bij Etib/Concrete House en Wetenschappelijk Onderzoeker bij Thomas More en Wouter Bourgeois, BIM-manager bij Beneens bouw en interieur lichten de evoluties in het printproces toe.

    Lees meer
Sluiten