Zonnige Kempen renoveert woning in co-creatie met bewoners

18 maart 2020 door Diana Grasso

Vinkenhof Berlaar ZK.jpg

Binnenkort start sociale huisvestingsmaatschappij Zonnige Kempen met de werken aan de demowoning in Vinkenhof in Berlaar. De woning werd gebouwd in de jaren zeventig met beperkte isolatie en zonder ventilatie. Binnen het project EnergieNeutraal Levensloopbesteding Bouwen (ENLEB) zal deze woning met steun van Europa gerenoveerd worden tot een lage-energiewoning. De inwoners van de wijk werden nauw betrokken om de geplande renovatiewerken te optimaliseren en de klachten en hinder te beperken.

Gefaseerde renovatie zonder verhuisbeweging

De woning in Berlaar is een half open bebouwing met drie slaapkamers die net zoals de hele wijk eind jaren zeventig werd opgetrokken. De woningen beschikken allen over weinig isolatie in het dak en ontbreekt zelfs in de muren. Ventilatie is ook niet aanwezig. De woning is al geruime tijd onbewoond. Zonnige Kempen, als partner in project ENLEB, heeft dan ook besloten om net deze woning in te zetten als demonstratieproject. Aangezien het dak en de gevels aangesloten zijn op de naastliggende woning, zal deze ook mee geïsoleerd worden aan de buitenzijde. 

Bijkomend wil Zonnige Kempen onderzoeken hoe de gevel later aangepakt kan worden als het schrijnwerk nu al wordt vervangen. Zo kan buitengevelrenovatie gefaseerd verlopen, wat erg interessant is voor sociale huisvestingsmaatschappijen met een groot, te renoveren, patrimonium. Zonnige Kempen start hiervoor een co-creatietraject met de aannemers en onderaannemers om de werken en communicatie zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen en tot een efficiënte uitvoering te komen.  De werken zullen eind maart starten en worden afgerond na de zomer.

Tijdens de renovatie bekijkt Zonnige Kempen hoever de werken uitgevoerd kunnen worden zonder een ingrijpende verhuisbeweging te organiseren. Wat de logistieke zijde van een renovatie van woningen met huurders enorm zou vergemakkelijken. Eveneens onderzoeken ze in project CHARM hoe de andere woningen in deze modelwijk zo circulair mogelijk gerenoveerd kunnen worden. Zonnige Kempen, maar ook andere huisvestingsmaatschappijen beschikken immers over veel soortgelijke wijken uit de jaren zestig, zeventig en tachtig die toe zijn aan een grondige energetische renovatie.

Co-creatie met bewoners

Om het patrimonium van Zonnige Kempen te verduurzamen, is samenwerking met alle partijen die betrokken zijn bij de renovatie belangrijk. Zo ook de huurders zelf, die hun woning het best kennen. In de meeste gevallen worden zij zelden betrokken bij werken die de verhuurder uitvoert. In deze wijk test Zonnige Kempen een manier om hier verandering in te brengen. De kennis die bewoners bezitten over de woning proberen ze via een co-creatietraject te capteren. Zonnige Kempen krijgt zo nog meer inzicht in de staat van de woning. Bovendien kunnen ze met de pijnpunten rekening houden bij de te nemen maatregelen in toekomstige renovatiewerken.

Het co-creatietraject met de bewoners werd georganiseerd in 2019 door Zonnige Kempen en Kamp C, voorafgaand aan de planning van de werken. In het voorjaar werden alle bewoners uitgenodigd voor kleine groepsgesprekken, zogenaamde keukentafelgesprekken, die plaatsvonden in de demowoning. Hierin werd op interactieve wijze nagegaan wat de plus- en minpunten waren van de verschillende ruimtes in en rond de woningen. Vervolgens koppelde Zonnige Kempen de verzamelde input terug naar de bewoners in het najaar. Meteen werd verteld welke maatregelen zij al dan niet konden uitvoeren op basis van de door de bewoners aangegeven problemen. De opkomst was in beide fasen erg hoog in vergelijking met andere infoavonden. Zonnige Kempen plant dan ook om deze methodiek toe te passen in andere wijken. In dit artikel lees je meer over het co-creatietraject. 

Voor de demowoning ligt het co-creatieaspect vooral op de betrokkenheid. Er is voldoende budget om in de demowoning quasi alles uit te voeren wat de bewoners aangehaald hebben tijdens de keukentafelgesprekken. Voor de uitrol over de ganse wijk gaan er omwille van budgettaire beperkingen keuzes gemaakt moeten worden. Door de nauwe betrokkenheid met de bewoners, verwacht Zonnige Kempen dit eenvoudig in overleg met hen te kunnen beslissen en waar nodig toe te lichten.

“De demowoning is in de eerste plaats voor de bewoners in de wijk die allemaal wonen in een gelijkaardig huis (er zijn 6 verschillende types), maar aangezien de sociale huisvesting enkele decennia geleden vooral ‘copy-paste woningen’ waren is de demo ook geschikt voor andere bouwmaatschappijen en zijn de lessen die we leren uit deze demo ook toepasbaar in andere wijken. “, licht Joris van der Flaas van Zonnige Kempen toe.

Masterclass: Samenwerking tussen bedrijven – onder voorbehoud

Het partnerschap van ENLEB organiseert op 30 april een masterclass over samenwerking tussen bedrijven.

Wat zijn de voordelen van een betere samenwerking tussen marktpartijen om de bestaande woningmarkt te verduurzamen? Hoe deel je openheid en gezamenlijke risico’s in het project? Hoe verbeter je de organisatie en ondernemerschap in een gezamenlijke context? Deze en vele andere vragen en onderwerpen zullen aan bod komen. Deelname is gratis. Inschrijven kan via deze link.

De geplande datum is onder voorbehoud van richtlijnen omtrent het coronavirus.

Project ENLEB is gefinancierd binnen het Interreg V programma Vlaanderen-Nederland, het grensoverschrijdend samenwerkingsprogramma met financiële steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling. Meer info: www.grensregio.eu .

EU-ENLEB.png

Labels:

  • Energiezuiniger wonen? De Samen Duurzamer Wonen Tool adviseert en verbindt

    Energie besparen: het is goed voor je portemonnee én voor het milieu. De gloednieuwe Samen Duurzamer Wonen Tool helpt je op weg naar een energiezuiniger huis. Bovendien kan de tool je in contact brengen met mensen uit jouw buurt die dezelfde stap willen zetten.

    Lees meer
  • Vinkenhof Berlaar gerenoveerd in co-creatie met bewoners

    Sociale huisvestingsmaatschappij Zonnige Kempen renoveerde op innovatieve wijze de gevel van een halfopen bebouwing in Vinkenhof in Berlaar. Om de aanpak van de renovatie te bepalen werd een beroep gedaan op de gebruikservaring van de huurders uit de wijk zelf. De renovatie paste in het project EnergieNeutraal Levensloopbestedig Bouwen (ENLEB) en werd gerealiseerd met steun van Europa en de provincie Antwerpen. Kamp C is hoofdpartner van dat project en begeleidde samen met Zonnige Kempen het co-creatietraject met de bewoners.

    Lees meer
  • Neem deel aan webinars over renovatie

    Ben jij benieuwd hoe Zonnige Kempen de oude dokterswoning in Vorselaar, Het Huis Van Bockstal, omtoverde tot energiezuinige appartementen? Of wil je weten welke innovatieve technieken en co-creatietraject werden toegepast? Wil je binnenkort gebruik maken van de handige online tool om je woning te verduurzamen? Of ben je geïnteresseerd in de inzichten van het Europese project EnergieNeutraal Levensloopbestendig Bouwen (ENLEB)? Neem dan zeker deel aan de webinars op 20 en 22 april.

    Lees meer
  • Avans en projectpartners bundelen lessons learned uit co-creatie met bewoners

    Avans Hogeschool is één van de partners in het ENLEB project. Docentonderzoekers van het lectoraat Gebouwde Omgeving schenken bijzondere aandacht aan de rol van co-creatie in de energietransitie omdat het een cruciale factor is de transitie te laten slagen. De focus ligt daarbij op co-creatie met en tussen bewoners op wijkniveau, en ook specifiek op co-creatie met bedrijven.

    Lees meer
  • Bespaar de helft op energie door een zonneboiler

    Wist je dat je met een zonneboiler ongeveer de helft bespaart op je kosten voor warm water? Kamp C ontwikkelde een infofiche met alle informatie om je op weg te helpen. Download hier de infobrochure.  

    Lees meer
  • Besparen met een zonneboilercombi

    Heb je er ooit al eens aan gedacht om je water te verwarmen door zonnestraling? Met een zonneboilercombi bespaar je tot 225 euro per jaar. Kamp C ontwikkelde een infobrochure dat je op weg helpt. Download hier het infofiche.

    Lees meer
  • Je woning verduurzamen met de infofiches van Kamp C

    Wil je zelf aan de slag om je woning duurzamer te maken? Wil je meer weten over maatregelen die je kunt toepassen in je woning? Kamp C ontwikkelde infofiches die je op weg helpen om in één dag, één maand of in stappen je woning te verduurzamen. Je kunt ze makkelijk downloaden via de website of ophalen bij Kamp C in Westerlo.

    Lees meer
  • Iris vertelt over de Samen Duurzamer Wonen tool

    Iris Moonen, werkzaam als PDeng trainee bij de Technische Universiteit Eindhoven, ontwikkelt in project EnergieNeutraal Levensloopbesteding Bouwen (ENLEB) een tool waarmee particuliere woningeigenaren een persoonlijk advies krijgen over hoe ze hun huis kunnen verduurzamen. In dit interview vertelt ze over de tool en haar ervaring bij de ontwikkeling ervan.

    Lees meer
  • The Exploded View: een revolutionaire samenwerking tussen bouw en landbouw

    In de landbouw bestaan er al heel wat biobased materialen, maar ze worden nog niet allemaal gebruikt op bouwwerven. Wist je bijvoorbeeld al dat je met grasvezel kunt isoleren? Of dat je keukenkastjes kan maken van paprikastelen? Stof tot nadenken dus voor landbouwers en bouwprofessionals over hoe ze de handen in elkaar kunnen slaan voor het huis van de toekomst.

    Lees meer
  • Voortaan één digitaal woon- en energieloket voor alle inwoners van de Kempen

    Alle Kempense steden en gemeenten bundelen hun informatie en hun ondersteuningsaanbod over wonen, energie en duurzaam bouwen of verbouwen voortaan op één overzichtelijke website: www.duurzaamwonen.be. Het digitale loket is een initiatief van Kamp C (het provinciaal centrum voor duurzaamheid en innovatie in de bouw), IOK (de intercommunale ontwikkelingsmaatschappij voor de Kempen), RiT (regio in transitie) en de Kempense energiehuizen. Het online platform biedt de gebruikers niet alleen objectieve informatie op maat van iedere stad of gemeente, ze kunnen online ook vragen stellen die door de medewerkers worden beantwoord. Het initiatief is in Vlaanderen enig in zijn soort.

    Lees meer
Sluiten