15 mei 2020
Bestaande woningen energieneutraal maken is een geen simpele opdracht. Niet iedereen kan het zich immers permitteren om in duurzame oplossingen te investeren. Kamp C, het Centrum voor Duurzaamheid en Innovatie in de Bouw, zoekt daarom mee naar oplossingen om het huidig woningbestand toekomstklaar te maken. Als partner in het INDU-ZERO project, dat een fabriek ontwerpt om in massaproductie renovatiepakketten aan te bieden tegen een lagere kost, is Kamp C dan ook de Vlaamse showcase om het pakket te demonstreren.
Om de Europese klimaatdoelen van Parijs te behalen, heeft de Europese Unie eind vorig jaar haar Green Deal gepresenteerd. Tot 2050 vraagt dit een enorme inspanning van alle lidstaten en de betrokken partijen. Klimaatneutraal wonen is één van de pijlers. Zeker bij nieuwbouw wordt daar al volop op ingezet. Maar wat met de bestaande woningen? Niet iedereen kan het zich permitteren om in duurzame oplossingen te investeren.
Met behulp van Europese Interreg-subsidies wil het project INDU-ZERO verouderde woningen ook klimaatneutraal maken. Dat project wil een fabriek ontwerpen die in massaproductie en tegen lagere kosten renovatiepakketten voor bestaande woningen in Europa kan produceren. Overheden, kennisinstellingen, bouwfirma’s en andere ondernemingen slaan daarom de handen in elkaar. Partners uit zes landen werken mee aan het project: Nederland, België, Duitsland, Engeland, Noorwegen en Zweden.
Isolerende jas
Het renovatiepakket is een soort isolerende envelop die over een woning wordt aangebracht om ze duurzamer te maken. De pakketten bestaan uit verschillende componenten zoals isolatie voor de muren en het dak, warmtepompen, zonnepanelen en ventilatiesystemen. De renovatiepakketten worden vanaf dit jaar in showcases in verschillende landen gerealiseerd. Ondertussen wordt gewerkt aan het ontwerp van een slimme fabriek die de renovatiepakketten kan produceren. De eerste fabriek wordt wellicht in Nederland (Overijssel) gebouwd en kan daarna naar de overige landen worden uitgerold. Voor de productie, logistiek en montage worden innovatieve technieken ingezet. Dat kan een oplossing zijn voor het grote tekort aan vakmensen in de bouw.
Vlaamse showcase op Kamp C
Kamp C is één van de showcases. Om de Belgische markt kennis te laten maken met de pakketten, zullen ze geïnstalleerd en getoond worden op de site in Westerlo. De showcases zullen het effect van de renovatiepakketten demonstreren. De eerste wordt gebouwd in Nederland. Vervolgens is België aan de beurt in het najaar van 2020.
Om een succesvolle implementatie van de ontwikkelde renovatiepakketten in België te garanderen, onderzocht Universiteit Gent het markpotentieel van deze renovatietechniek. In het onderzoek werd vooral gekeken naar sociale huisvesting gezien de uniformiteit van hun woningbestand en de opschaalbaarheid ervan. Het potentieel van één sociale huisvestingsmaatschappij in het Gentse werd geanalyseerd. Uit deze analyse bleek dat 53% van de wooneenheden (eengezinswoningen en appartementen) potentieel heeft om gerenoveerd te worden met de geprefabriceerde renovatiepakketten.
Prettig wonen
De orders voor de fabrieken moeten komen vanuit lokale besturen, sociale huisvestingsmaatschappijen, woningeigenaren en de bouwnijverheid. En er moeten natuurlijk investeerders worden gezocht voor het bouwen van de fabrieken. Om dit mogelijk te maken, wordt in het project ook aan een business case gewerkt. Het is de bedoeling dat er straks renovatiepakketten voor de helft van de huidige prijs per woning van de productielijn rollen. Het grote voordeel voor de bewoners van zulke huizen is evident: in een goed geïsoleerd huis is het prettiger wonen terwijl je toch minder energie verbruikt. Het resultaat is een toekomstbestendig huis met een aantrekkelijk (geïndividualiseerd) gevelontwerp, een gezond leefklimaat en een flinke besparing op de energiekosten.
Voor de aanpak is een Europese Interreg-subsidie verkregen van ruim twee miljoen euro. De deelnemende partijen leggen gezamenlijk hetzelfde bedrag aan verplichte co-financiering op tafel. De provincie Antwerpen draagt 94.683,28 euro bij. Het totale projectbudget is daarmee bijna 4,4 miljoen euro. Het project duurt drie jaar.
Foto: Ontwerp van de INDU-ZERO fabriek © Buro de Haan
