27 februari 2019
Kamp C wil de bouwsector stap voor stap inwijden in alle zeven pijlers van het circulaire model. In onze vorige blogs bespraken we al het gebruik van circulaire materialen en de kunst van het circulair ontwerpen. Deze keer is het de beurt aan circulair aanbesteden: een vorm van aanbesteden die ambities centraal stelt, bijvoorbeeld via een Bouw Informatie Model (BIM).
Een circulaire aanbesteding verschilt op heel wat vlakken van een klassieke aanbesteding. Waar bij de klassieke manier van werken de prijs centraal staat, draait circulair aanbesteden om het realiseren van ambities en kwaliteit. Dat verandert de relatie tussen opdrachtgever en uitvoerder(s). In plaats van in een juridisch steekspel te verzanden – waarin beide partijen vaak lijnrecht tegenover elkaar staan – ontstaat er een dynamiek van samenwerking en innovatie. Hoe dat werkt in de praktijk? De Nederlanders van projectontwikkelaar Bohemen geven het goede voorbeeld. Met hun Bouw Informatie Model (BIM) ontwikkelden ze een variant van circulair aanbesteden waarbij je geen hoofdaannemer meer nodig hebt.
Laag voor laag aanbesteden
Een BIM is een digitaal 3D-model waarin een bouwproject volledig wordt uitgekleed: elke schroef, bout en moer staat erin beschreven. Ook de volledige werkplanning komt in het BIM aan bod. Dat betekent dat je het gebouw van fundering tot dak kunt bekijken, en dus ook laag voor laag kunt aanbesteden. Niet aan een hoofdaannemer die het project vervolgens weer opsplitst, maar rechtstreeks aan de vakmensen die het echte werk doen.
Vooraleer die vaklui op de circulaire aanbesteding kunnen intekenen, moeten ze zich verenigen in een consortium of ‘bouwteam’. Zo’n bouwteam bevat alle spelers die het project zullen realiseren en werkt samen in een vlakke structuur. Elke speler binnen het team verbindt zich ertoe zijn deel van het werk te doen, binnen de termijn en volgens de kwaliteitsnormen. De opdrachtgever coördineert het geheel. Hij waakt erover dat de verschillende fases van de bouw naadloos op elkaar aansluiten.
Controle in elke stap
De eerste fase bestaat bijvoorbeeld uit de grondwerken. Een grondwerker bestudeert het BIM en voert zijn deeltaak uit zoals beschreven in het model. Dan volgen de muren, uitbesteed aan een specialist in ruwbouw. Alvorens die aan de slag gaat controleert hij de kwaliteit van de grondwerken. Als de ruwbouwspecialist de grondwerken accepteert, wordt hij zelf verantwoordelijk voor de kwaliteit van de muren. Hetzelfde geldt voor de schrijnwerker en alle andere partijen die volgen in het proces. Voor ze aan hun taak beginnen, controleren ze het werk van de vorige in de keten.
Meer kwaliteit en minder kosten
Het gebouw dat laag voor laag is aanbesteed zal op die manier ook laag voor laag ontstaan. Een aanpak die indrukwekkende resultaten oplevert: een hogere kwaliteit, een kortere doorlooptijd, minder bouwafval en lagere kosten.
De kwaliteit gaat de hoogte in omdat opdrachtgever en bouwteam dezelfde ambities nastreven en gelijkwaardig communiceren. De kosten nemen een duik doordat de winstmarges van de tussenpartijen eruit worden geknipt. Ook de lagere foutenlast draagt daaraan bij: de controles na iedere stap in het bouwproces voorkomen dat een vergissing vroeg in de bouw later dure gevolgen heeft.
Benieuwd naar de tweede variant van circulair aanbesteden? Lees dan zeker onze volgende blog!
